Choroba Alzheimera – znamy nowe odkrycia naukowe

Michał Borek
M. Borek
03.11.2022
Przewidywany czas: 2 min

Pierwsze oznaki choroby Alzheimera mogą się pojawić już nawet 9 lat przed ostateczną diagnozą. To wnioski płynące z badania wykonanego przez naukowców z Cambridge, którzy zestawili dane dotyczące stylu życia i zdrowia pół miliona Brytyjczyków w wieku 40–69 lat. 

Alzheimer – co to jest i jak przebiega?

Choroba Alzheimera to choroba neurodegeneracyjna, która prowadzi do otępienia. Cierpią na nią głównie osoby po 65. roku życia, dlatego jej objawy często są wiązane z obniżoną sprawnością umysłową mającą związek z wiekiem. 

Proces choroby powoduje uszkodzenia w korze mózgowej, co w konsekwencji prowadzi do kłopotów z mową, pamięcią czy myśleniem. Przyczyny i postęp choroby Alzheimera wciąż jednak są słabo znane. Badania wiążą ją z blaszkami amyloidowymi i splątkami neurofibrylarnymi w mózgu. Obecnie możliwe jest jednak jedynie leczenie objawowe i ciągle brakuje terapii zatrzymującej lub odwracająca postęp choroby.

Choroba Alzheimera – nowe odkrycia naukowe

Naukowcy z Cambridge przeanalizowali i zestawili ze sobą dane uzyskane z UK Biobank dotyczące historii chorób, wyników przeprowadzonych badań okresowych, a także testów określających sprawność pamięci, czas reakcji i siłę chwytu oraz danych dotyczących utraty i przyrostu masy ciała i liczby upadków pacjentów. A ponieważ baza zawierała szczegółowe dane gromadzone systematycznie, naukowcy byli w stanie dokładnie wskazać, kiedy parametry zdrowotne zaczęły się pogarszać i jaki był efekt końcowy.

To też Cię zainteresuje: Czy mózg nastolatka funkcjonuje inaczej niż osoby dorosłej?

Wyniki przeprowadzonych analiz wskazują, że już nawet na 9 lat przed postawieniem ostatecznej diagnozy widoczne były subtelne symptomy zwiastujące rozwinięcie się choroby. Potwierdzały to także okresowe wyniki badań medycznych. 

Osoby, u których po latach zdiagnozowano Alzheimera, już na tak wczesnym etapie osiągały gorsze wyniki w rozwiązywaniu problemów, czasie reakcji, zapamiętywaniu ciągu liczb, pamięci prospektywnej (zdolność do pamiętania o zrobieniu czegoś później) i dopasowywaniu par jednakowych obrazków. 

Jakie jeszcze objawy mogą świadczyć o chorobie Alzheimera?

Badani, u których rozwinęła się choroba Alzheimera, częściej niż zdrowi dorośli doznawali upadków, a u pacjentów, u których rozwinęło się rzadkie schorzenie neurologiczne znane jako postępujące porażenie nadjądrowe (PSP) wpływające na równowagę, prawdopodobieństwo upadku było ponad dwukrotnie większe niż u osób zdrowych.

Co więcej, badania wykazały, że w tym okresie pacjenci, u których ostatecznie zdiagnozowano chorobę Alzheimera, Parkinsona i demencję, zgłaszali gorszy ogólny stan zdrowia. Naukowcy rozpoznali u nich także subtelne zaburzenia poznawcze pojawiające się kilka lat wcześniej, zanim ich objawy stały się wystarczająco oczywiste, dla postawienia jednoznacznej diagnozy.

Przeczytaj też: Zrozumieć mózg – jak działa podczas przetwarzania informacji?

Jednocześnie naukowcy podkreślają, że epizodyczne problemy z pamięcią nie  mogą stanowić jednoznacznego wyznacznika potencjalnej choroby. Dopiero kumulacja pozornie niewinnych objawów powinna włączyć naszą czujność.

Osiągnięte wyniki są o tyle ważne i cenne, że mogą pomóc w opracowaniu systemowego wsparcia osób z niepokojącymi symptomami, zwiastującymi poważne choroby neurodegeneracyjne.

Autor

Michał Borek

Interesuję się zagadnieniami z zakresu kosmologii, kognitywistki, neuronauk, sztucznej inteligencji i filozofii. Ukończyłem kierunek Czystych Technologii Energetycznych na wydziale Inżynierii Środowiska Politechniki Śląskiej w Gliwicach. Obecnie jestem doktorantem filozofii przyrody i kosmologii. Moją wielką pasją są podróże i góry (tak zimą, jak i latem).
Zobacz również

Podcasty NTL