Ciekawostki o gadach, które Cię zaskoczą!

Dlaczego gekony oblizują swoje oczy? Czy gady znajdziemy w każdym miejscu na Ziemi? Które z nich są najmniejsze, a które największe? I jaki gad zainspirował naukowców do stworzenia czegoś nowego?

Pogadanka o gadach – kilka faktów na początek

Na Ziemi żyje ogromna ilość zwierząt, dlatego naukowcy klasyfikują je w pewne podgrupy. Do każdej z nich zaliczane są te organizmy, które wspólnie dzielą charakterystyczne cechy budowy i podstawowych funkcji życiowych.
Gady to gromada kręgowców, czyli tych zwierząt, które posiadają szkielet. Ponadto zaliczone do tej kategorii organizmy oddychają powietrzem i mają możliwość poruszania głową. Jednak najbardziej unikatową cechą jest ich skóra. Gady posiadają suchy stwardniały naskórek pokryty łuskami, który potrafią zrzucać. To tak jakby co jakiś czas zmieniały swoją garderobę!

Gady są również zmiennocieplne. Oznacza to, że ich temperatura ciała zmienia się zgodnie z temperaturą otoczenia, w jakim występują. Z tego względu często spotkamy je w ciągu dnia, jak wylegują się w słońcu na kamieniach, by rozgrzać swoje ciało. W chłodniejsze dnia stają się mniej aktywne.

Ciekawostki o gadach

Ciekawostka 1: Gady zamieszkują najróżniejsze miejsca na Ziemi. Jednak nie spotkamy ich na biegunach polarnych. Dlaczego? Wynika to z ich zmiennocieplności. W tak zimnych warunkach te zwierzęta nie byłyby w stanie normalnie funkcjonować!

Do gadów zaliczamy węże, jaszczurki, żółwie i krokodyle. Większość z nich posiada 2 pary kończyn – oczywiście z wyjątkiem węży. Jednak brak nóg nie przeszkadza im w sprawnym poruszaniu się! Węże, wyginając swoje ciała w zygzakowaty kształt i odpychają się do przodu. W dodatku świetnie pływają i wspinają się po gałęziach!

Ciekawostka 2:  Jak długo żyją gady? Oczywiście to wszystko zależy od gatunku, jednak rekordzistą jest pewien żółw olbrzymi. Nazwany jest imieniem Jonathan i jest jednym z najdłużej żyjących zwierząt na świecie. Prawdopodobnie urodził się około 1832 roku i żyje już ponad 190 lat!

Nie tylko Spiderman potrafi chodzić po ścianach

Gekony to jedna z najliczniejszych rodzin zwierząt wśród gadów. Dla nas w większości są one nieznane, ponieważ w Polsce nie występuje żaden ich gatunek.

Są to zwierzęta o niewielkich rozmiarach, za to mogą się pochwalić naprawdę niesamowitymi kolorami ciała. Znajdziemy zielone, niebieskie gekony czy też takie, które wyglądają, jakby były pokryte porostami!

Gekony posiadają bardzo miękką skórę osłoniętą łuskami. To, co wyróżnia te organizmy, to zrośnięte powieki. Przez to gekony nie mogą nimi mrugać. Inne jaszczurki mogą nimi ruszać, jednak gekony nie, dlatego by zapewnić swoim oczom odpowiednią wilgoć i oczyścić je z zanieczyszczeń, co jakiś czas je oblizują.

Ciekawostka 3: Przez pewien czas sądzono, że najmniejszym gadem może być gekon, którego wielkość szacowano na 3,5 cm. Okazało się jednak, że odnaleziono kameleona, którego długość ciała nie przekracza 3 cm, i to mierząc wraz z jego ogonem! Młode osobniki tego gatunku są w stanie z powodzeniem zmieścić się na samym czubku zapałki!

Co niezwykłe, gekony potrafią chodzić pionowo nawet po gładkich powierzchniach czy do góry nogami! Ten niezwykły talent zawdzięczają budowie swoich stóp. Posiadają one specjalne wytwory przypominające setki tysięcy włosków zakończonych czymś przypominającym łopatki. Dzięki temu ich nogi kleją się do każdej powierzchni. To tak jakby miały na nogach buty z rzepami!

Ciekawostka 4: Powszechnie wiadomo, że od zawsze przyroda inspiruje naukę! Pewna grupa naukowców z USA, analizując zdolności do przyczepiania się gekonów, wytworzyła coś niesamowitego! Przygotowali oni materiał o znakomitych właściwościach przyczepności o nazwie Geckskin.

Gady z naszego podwórka – ciekawostki o gadach żyjących w Polsce

Teraz czas na ciekawostki o gadach żyjących w Polsce! W naszym kraju występuje tylko kilka gatunków gadów. Najpopularniejszy to dobrze nam znany, całkiem niegroźny wąż zaskroniec. W naszej okolicy jedynym gadem, którego powinniśmy się bać, jest żmija zygzakowata. Jej ugryzienie wprowadza do naszego ciała truciznę! Zazwyczaj jednak wystarczy szybkie podanie leku zawierającego antytoksynę, która unieszkodliwia działanie jadu.

Przeczytaj też: Dlaczego mrugamy? Ciekawostki o ludzkim ciele

W najbliżej okolicy najłatwiej nam zaobserwować jaszczurki! Mimo że są małe i często wtapiają się otoczenie, z łatwością je znajdziemy (jeśli tylko wiemy, gdzie i jak szukać)! Potrzebny tylko słoneczny dzień i kilka kamieni lub pni drzewa!

Ciekawostka 5: Przestraszona jaszczurka potrafi zrobić coś niesamowitego, by zmylić napastnika. Zrzuca swój ogon, po prostu całkowicie odpada jego część. Dzięki temu drapieżca często nawet nie zauważy, że wciąż atakuje pozostawiony ogon, a jaszczurka już dawno umknęła w bezpieczne zarośla!

Krokodyle – czy wszyscy się ich boją?

Jakie są jeszcze niezwykłe ciekawostki o gadach? Opowiadając o tej grupie zwierząt, nie sposób nie wspomnieć o krokodylach! To właśnie krokodyl różańcowy zaliczany jest do największych obecnie żyjących gadów! Jego długość może mierzyć ponad 6 metrów! Takie zwierzę potrafi naprawdę przerazić, jednak są tacy, którzy się ich wcale nie boją!

Ciekawostka 6: Krokodyle, otwierając paszcze, pozwalają ptakom między innymi pijawnikom wchodzić do środka ich gęby i wyciągać resztki pokarmu spomiędzy ich zębów. To dość osobliwy sposób na wizytę u dentysty, co nie?

Gady to niezwykłe organizmy. Miliony lat temu były dominującymi zwierzętami na ziemi. Straszny tyranozaur czy ogromny brontozaur zaliczamy oczywiście do tej gromady. Gady żyjące do dziś są zdecydowanie mniejsze, ale dalej potrafią zaskakiwać swoim wyglądem i zdolnościami.

Literatura:

https://www.nationalgeographic.com/animals/reptiles

https://www.natgeokids.com/ie/?s=reptile&post_type=

https://wwf.panda.org/discover/our_focus/wildlife_practice/profiles/reptiles/

https://zpe.gov.pl/a/gady/D1AaUku0v

https://www.medianauka.pl/gady

https://www.washingtonpost.com/lifestyle/2022/01/31/oldest-animal-tortoise-jonathan-/

https://www.medianauka.pl/gekony

https://www.weforum.org/agenda/2021/02/new-species-madagascar-smallest-reptile-nano-chameleon/

Autor

Monika Tarasek

Nieustannie odkrywam piękno świata biologii i chemii. Głęboko wierzę, że wszystkie skomplikowane zjawiska przyrodnicze można wyjaśnić w sposób prosty i przystępny. Ukończyłam kierunek Biochemia na Uniwersytecie Jagiellońskim. W wolnym czasie dużo się uśmiecham, chodzę z głową w chmurach, a kiedy nie rozwijam się naukowo, spełniam się artystycznie.

Więcej od tego autora