Jaki ptak przypomina jednorożca? Ciekawostki o ptakach

Monika Tarasek
M. Tarasek
23.11.2022
Przewidywany czas: 4 min

Niektóre ptaki fruwają, a inne twardo stąpają po ziemi. Są niesamowicie zróżnicowanymi organizmami. Ich różnorodność jest tak ogromna, że z całą pewnością każdego zaskoczą ich wymyślne dzioby czy wielobarwne upierzenia. Przyglądnijmy się tym najciekawszym okazom razem!

Ciekawostki o ptakach – niezwykła budowa ciała

Organizmy ptaków, mimo że bardzo podobne do ciał innych kręgowców, mają pewne specjalne, charakterystyczne tylko dla siebie usprawnienia. To właśnie dzięki nim ptaki zdołały zawładnąć przestworzami i latać wysoko nad naszymi głowami. Co więc wyróżnia tę grupę zwierząt?

Przede wszystkim ich przednie kończyny są przekształcone w skrzydła. Ciało pokryte jest ogromną ilością piór, które posiadają różne funkcje. Część z nich pomaga w sterowaniu lotem, inne zapewniają odpowiednią powierzchnię do łapania wiatru, a jeszcze inne odpowiadają za izolacje – są idealną ptasią odzieżą termiczną.

Zamiast normalnej szczęki i zębów, ptaki posiadają dzioby przyjmujące przeróżne kształty dostosowane do tego, jakim pokarmem się żywią. Jednak te wszystkie cechy potrafimy sami zaobserwować, przyglądając się ptakom występującym wokół nas. Tak naprawdę sekretu latania należy szukać we wnętrzu ich ciał!

Przeczytaj też: Niezwykłe zachowania wśród zwierząt

Należy zacząć od niesamowitego ptasiego szkieletu. Ich kości wewnątrz zamiast być wypełnione gęstą masą, posiadają cieniutkie beleczki, między którymi znajdują się puste przestrzenie wypełnione powietrzem. To tajemnica ich lekkości.

Ta cecha połączona z dużą ilością silnych mięśni skoncentrowanych w klatce piersiowej pozwala na odpowiednie machanie skrzydłami i nieustraszoną walkę z wiatrem. Pomocnym wspomaganiem są również ich wyjątkowe płuca połączone z workami powietrznymi. Dzięki nim, ptakom nigdy nie brakuje dodatkowego tlenu!

To właśnie te cechy głównie sprawiają, że ptaki potrafią szybować ponad chmurami. Zagadka latania rozwikłana! Teraz możemy poszukać wśród nich tych najciekawszych okazów.

Proste czy zakrzywione – najdziwniejszy dziób w ptasim świecie

Dzioborożec dwurożny to ptak, który kształtem dzioba może przypominać… jednorożca! Jednak zacznijmy od początku. Ten niezwykły ptak zamieszkuje wiecznie zielone lasy Azji. Jego wysokość ciała zazwyczaj wynosi ponad metr długości, przy czym ptak waży tylko około 3 kilogramów! Mimo swoich okazałych rozmiarów i pięknego biało-czarnego upierzenia najbardziej imponujący jest jego dziób!

dzioborożec dwurożny
CC BY-SA 2.0 de, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=465787

Jest nie tylko ogromny i zakrzywiony ku dołowi, ale posiada dodatkowy element, który ciężko odnaleźć u innych organizmów. Tak zwany hełm lub kask jest pustą strukturą umieszczoną na dziobie tego ptaka. Służy do walki z samcami, ale nie tylko. Może także przyciągać samicę.

Opowiadając o tym ptaku, warto również wspomnieć o jego dość nietypowym podejściu do opiekowania się rodziną. Na czas wylęgania się pisklaków oraz ich pierwszych tygodni życia samica zamurowuje się od środka w dziupli! Wtedy w pełni polega na swoim partnerze, który dzielnie przez wiele dni dostarcza pożywienie jej i potomstwu.

Ptak, który przypomina organizmy prehistoryczne!

Hoacyn to ptak o niezwykłym wyglądzie. Trudno znaleźć podobnego cudaka! Występuje w Ameryce Południowej. Najłatwiej spotkać go w zaroślach rzek Amazonii. Posiada małą głowę, z której czubka wystaje mu okazały jaskrawy pióropusz.

hoacyn
Autorstwa Linda De Volder – Praca własna, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=1798480

Jego szyja jest dość długa, ciemno ubarwiona z dodatkowymi kępkami żółtawych piórek. Posiada długi ogon, który bardzo pomaga mu w codziennym balansowaniu na gałęziach wśród zarośli.

Młode osobniki tego gatunku posiadają pewien ciekawy dodatkowy element ciała charakterystyczny dla praptaków. Po bokach skrzydeł wyrastają im jakby palce zakończone ostrymi pazurami. Dzięki temu mogą one z łatwością wspinać się po drzewach, zaczepiając się o nie skrzydłami oraz wspomagając się odnóżami i dziobami!

Właśnie dlatego hoacyny przypominają prehistoryczne Archeopteryksy! Z wiekiem pazury przy skrzydłach odpadają i ptaki muszą sobie już radzić bez nich.

Spryciarz, który bez pomocy ludzi nie zdobędzie swoich przysmaków

Jakie jeszcze znamy niezwykłe ciekawostki o ptakach? Poznaj miodowoda! Miodowód duży to prawdziwy Kubuś Puchatek w ptasim świecie! Występuje głównie w Afryce, najłatwiej spotkać go na skraju niewielkich zarośli lub lasów. Posiada mało wyróżniające się upierzenie. Wierzch ciała jest brązowawy, a spód jasny. Jest niewielkim, niepozornym ptakiem, jednak zdecydowanie wart jest naszej uwagi!

miodowód
Autorstwa Alan Manson – originally posted to Flickr as Wahlberg’s Honeyguide (Prodotiscus regulus), CC BY-SA 2.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=5953623

Ten gatunek zajada się małymi owadami, ale tak naprawdę uwielbia… miód i wosk pszczeli! Niestety sam nie jest w stanie dostać się do gniazda pszczół. Znalazł na to jednak sposób. Do zdobywania przysmaków zatrudnia ludzi! Latając od drzewa do drzewa, wskazuje kierunek, gdzie należy szukać pszczół. W ten sposób prowadzona osoba z łatwością znajduje gniazdo i wydobywa miód, a resztą dzieli się z miodowodem.

Jednak ten ptak ma też ciemniejszą stronę. Nie przykłada się zbytnio do wychowywania swojego potomstwa. Zresztą tak jak dobrze nam znana polska kukułka. Tak samo nie wysiaduje swoich jaj samodzielnie, lecz podrzuca je innym ptakom.

Na świecie jest wiele ptaków, które mogą nas zadziwić! Jednak warto też rozglądać się po okolicy i zachwycić się tymi rodzimymi. Może uda się zaobserwować piękną jaskrawożółtą Wilgę, egzotycznie ubarwioną Kraskę czy bezkonkurencyjnego króla pióropuszy Dudka.

Literatura:

https://animaldiversity.org/accounts/Buceros_bicornis/

https://www.medianauka.pl/hoacyn

https://www.medianauka.pl/miodowody

http://www.listyznaszegosadu.pl/nauka/miodowody-i-ludzie-cudowny-mutualizm-miedzy-naszym-gatunkiem-i-dzikim-ptakiem

https://www.ekologia.pl/wiedza/zwierzeta/miodowod-duzy#wystepowanie

Monika Tarasek
Autor

Monika Tarasek

Nieustannie odkrywam piękno świata biologii i chemii. Głęboko wierzę, że wszystkie skomplikowane zjawiska przyrodnicze można wyjaśnić w sposób prosty i przystępny. Ukończyłam kierunek Biochemia na Uniwersytecie Jagiellońskim. W wolnym czasie dużo się uśmiecham, chodzę z głową w chmurach, a kiedy nie rozwijam się naukowo, spełniam się artystycznie.
Zobacz również

Podcasty NTL