Co robią dobre bakterie w organizmie człowieka?

Monika Tarasek
M. Tarasek
24.10.2022
Przewidywany czas: 4 min

To, że coś jest małe, nie znaczy, że nie może odgrywać ogromnej roli. Najlepszym tego przykładem są bakterie. Wszystkim znane są od tej ciemnej strony – wywołują poważne choroby. Razem poszukamy dziś tych jasnych stron, gdzie o bakteriach można mówić tylko w superlatywach. Sprawdźmy, co robią dobre bakterie w organizmie człowieka!

Co to są bakterie?

Myjemy ręce każdego dnia. Przed posiłkiem, po skorzystaniu z toalety, po powrocie do domu. Wszystko po to, by pozbyć się szkodliwych zarazków. Ale mimo to zarówno na skórze, jak i wewnątrz naszego organizmu nadal znajdują się miliardy komórek bakterii, a część z nich przewrotnie jest naszym ogromnym sprzymierzeńcem.

DEFINICJA

Bakterie to zwykle jednokomórkowe, niewidoczne gołym okiem, żywe organizmy. Zamieszkują wszystkie środowiska na ziemi – nawet te ekstremalne!

Zazwyczaj bakterie kojarzą nam się z czymś złym. Wiemy, że mogą być odpowiedzialne na przykład za to, że jesienią boli nas gardło i musimy zostać w łóżku. Ale to nie wszystko! Mogą wywołać ogromną ilość chorób, nierzadko bardzo dla nas niebezpiecznych.

Jednak wśród tej grupy organizmów znajdziemy także te, które są nam absolutnie niezbędne i codziennie chronią nasz organizm! Przyjrzyjmy się zatem, co robią dobre bakterie w naszym organizmie.

Co robią dobre bakterie w organizmie człowieka? Dodatkowa warstwa ochrony

Dobre bakterie w organizmie człowieka znajdują się w wielu naszych organach. Najliczniejsze są w miejscach, które mają kontakt ze środowiskiem zewnętrznym. Znajdziemy je w jelicie grubym, jamie ustnej czy w nosie.

Jednak jak one się tam w ogóle dostały? W łonie matki jesteśmy w środowisku praktycznie wolnym od bakterii, wszystko jednak się zmienia w trakcie naszych narodzin. To nasz pierwszy poważny kontakt z mikroorganizmami. Od teraz będą naszymi stałymi przyjaciółmi i wrogami w jednym.

Co ciekawe, ogromna ich ilość bezwiednie jest naszą dodatkową warstwą ubrania każdego dnia. Głównie bakterie, ale także wirusy i grzyby, występują na całej naszej skórze. Pozytywna rola bakterii jest tutaj naprawdę nieoceniona.

co robią dobre bakterie

Skóra stanowi pierwszą linię ochrony, jeżeli chodzi o zabezpieczanie całego organizmu przed przenikaniem do jego wnętrza szkodliwych patogenów lub wpływu niebezpiecznych czynników, na które jesteśmy narażeni każdego dnia. Dzięki dodatkowej ochronie zapewnianej przez dobre bakterie skóra zyskuje supermoce, by przeciwstawiać się czyhającym niebezpieczeństwom.

Niektóre bakterie na naszej skórze pomagają wytwarzać bardziej kwasowe środowisko, co pozwala unieszkodliwić część naszych mikronieprzyjaciół.

Inne specjalnie wytwarzają antybakteryjne związki niszczące niebezpieczne dla nas patogeny. Kolejne zwiększają zdolność komórek naszej skóry do przylegania do siebie i w ten sposób stanowią one bardziej szczelną ochronę. Istnieją też takie, które pomagają w szybszym gojeniu się ran oraz utrzymują naszą skórę jędrną i odpowiednio nawilżoną. Pielęgnując odpowiednio naszą skórę, zapewniamy też dobrą ochronę mikroorganizmom. Dbamy nie tylko siebie, ale i dom dla naszych mikroskopijnych bohaterów.

Aby nic się nie zmarnowało – bakterie w układzie pokarmowym

Czy bakterie mogą wpływać na nasze codzienne funkcjonowanie? Oczywiście! W naszych jelitach znajdziemy tętniące życiem miasto mikroorganizmów! Pomagają one naszemu układowi trawiennemu w rozkładaniu wielu cząsteczek między innymi błonnika i skrobi.

Nasze enzymy trawienne nie byłyby w stanie sobie z nimi poradzić, spożywane substancje byłyby dla nas bezużyteczne, nie uzyskalibyśmy z nich energii czy cennych składników. Rozkładane dzięki bakteriom niektóre węglowodany pozwalają nam zwiększyć odżywczość naszego pożywienia.

Przeczytaj też: Jak działają zmysły ludzi, a jak zwierząt?

To jednak nie wszystko. Dobre bakterie w organizmie człowieka potrafią rozkładać toksyczne dla nas związki chemiczne. W ten sposób chronią nasz organizm, dezaktywując szkodliwe substancje wytwarzane przez inne bakterie, a czasem nawet te, które możemy spożyć z pożywieniem.

Co więcej, bakterie produkują dla nas niezbędne aminokwasy i witaminy. Oprócz tego, że możemy je spożyć z pożywieniem, to same bakterie są w stanie wytworzyć dla nas na przykład witaminy z grupy B, które między innymi pomagają w powstawaniu DNA, w pracy układu nerwowego, zapewniają nam lepsze skupienie i koncentrację.

Wychodzi na to, że nauka do sprawdzianu byłaby znacznie trudniejsza bez pomocy dobrych bakterii!

Trening dla naszego organizmu

Rola bakterii w organizmie człowieka to jednak znacznie więcej niż pomoc w trawieniu czy ochrona skóry. Wszystkie dobre bakterie zaangażowane są także w to, jak szybko i efektywnie zadziała nasz układ odpornościowy.

Ci mikroprzyjaciele ciągle stawiają wyzwania naszej odporności, trenują ją w rozpoznawaniu szkodliwych patogenów. Dzięki temu nasz organizm wie, kiedy zadziałać, a które bakterie należy pozostawić w spokoju.

Przeczytaj też: Po co nam kości?

Potrafią też przeciwdziałać nadmiernym reakcjom zapalnym. W ten sposób uspokajają nasz układ odpornościowy przed przesadnym reagowaniem, co mogłoby uszkodzić delikatną błonę na przykład w naszym jelicie.

Rola bakterii w naszym organizmie udowadnia, że świat nie jest czarno-biały. Należy zawsze pamiętać, że istnieje ogromna ilość szkodliwych mikroorganizmów, ale nie zapominajmy, że bez części z nich to jak funkcjonujemy, byłoby zupełnie inne. Niech moc będzie z dobrymi bakteriami!

Źródła informacji:

https://zpe.gov.pl/a/bakterie/Dd7aCGXvP

https://www.britannica.com/science/bacteria/Evolution-of-bacteria

https://www.anl.gov/article/exploring-the-role-of-gut-bacteria-in-digestion

https://www.mindbodygreen.com/articles/skin-microbiome-101

https://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/skin-microbiome#:~:text=Your%20skin%20is%20your%20largest,part%20of%20your%20overall%20health.

https://www.science.org.au/curious/people-medicine/gut-bacteria#:~:text=Gut%20bacteria%20have%20a%20number,disorders%20and%20altered%20immune%20response.

https://www.healthline.com/nutrition/gut-microbiome-and-health#TOC_TITLE_HDR_8

https://learn.genetics.utah.edu/content/microbiome/friends/

https://www.healthline.com/health/bacteria

https://www.everydayhealth.com/emotional-health/can-a-healthier-gut-boost-your-mood/

https://academic.oup.com/advances/article-abstract/13/2/530/6382126

Monika Tarasek
Autor

Monika Tarasek

Nieustannie odkrywam piękno świata biologii i chemii. Głęboko wierzę, że wszystkie skomplikowane zjawiska przyrodnicze można wyjaśnić w sposób prosty i przystępny. Ukończyłam kierunek Biochemia na Uniwersytecie Jagiellońskim. W wolnym czasie dużo się uśmiecham, chodzę z głową w chmurach, a kiedy nie rozwijam się naukowo, spełniam się artystycznie.
Zobacz również

Podcasty NTL