Zwierzaki cudaki

Na świecie żyje mnóstwo zwierząt, które zachwycają swoim wyglądem, sposobem życia, rozmnażania się i radzeniem sobie w trudnych warunkach. Są też takie, które zadziwiają pod każdym z wymienionych względów. Dzisiaj nieco więcej właśnie o nich.

Urson amerykański

Jest igłozwierzem zamieszkującym Amerykę Północną, lasy iglaste od Alaski po północną część Meksyku. Grzbiet tego średniej wielkości gryzonia pokrywają długie na kilkanaście centymetrów kolce. Miejscami są bardzo elastyczne i niegroźne, ale te znajdujące się z tyłu zwierzęcia są sztywne i bardzo ostre. Zakończone zadziorami z łatwością wbijają się w zwierzę, które chce zaatakować ursona. Choć z pozoru wygląda na puszyste, niegroźne i ciekawskie zwierzątko, dzięki tym twardym kolcom potrafi się skutecznie bronić przed wiele większymi od niego drapieżnikami.

W ciągu dnia urson lubi odpoczywać w norach, jaskiniach, wśród gałęzi lub w pniakach drzew, gdzie buduje sobie gniazdo. Pożywienie zdobywa raczej nocą, kiedy inne groźne dla niego zwierzęta śpią. Najchętniej zjada łyko, pączki i igły drzew iglastych.

Mały, nowo urodzony urson bardzo szybko staje się samodzielny, choć wielu rzeczy musi nauczyć się od swojej mamy. W Polsce mały urson urodził się w poznańskim zoo, ale może uda wam się zobaczyć to sympatyczne zwierzątko też gdzie indziej.

Aksolotl meksykański

Zwany też salamandrą meksykańską jest przedstawicielem płazów ogoniastych, takich jak salamandra plamista czy traszka. Aksolotl pochodzi z Meksyku, gdzie w czasach, kiedy żyli Aztekowie, uchodził za święte zwierzę (Xoloti to imię jednego z azteckich bogów – stąd wywodzi się nazwa tego zwierzątka). Jego podłużne, dochodzące nawet do 35 cm długości ciało może mieć różne kolory. Występują osobniki różowe, złote, miedziane, szare, brązowe, białe, a nawet niemal z przezroczystą skórą.

Aksolotl żyje w wodzie, dlatego aby łatwiej było mu się poruszać podczas pływania, ma ogon zakończony płetwą i wyglądające jak pióropusze wokół głowy skrzela zewnętrzne. One oraz uśmiechnięty pyszczek z małymi czarnymi oczkami sprawiają, że zwierzątko wzbudza ogromną sympatię i wiele osób hoduje je w akwarium.

Jest bardzo interesujący pod wieloma względami. Potrafi szybko się regenerować po atakach innych zwierząt. Na jego ciele bardzo szybko goją się zranienia, oderwane kończyny odrastają, a uszkodzone skrzela potrafią się odbudować. Całe życie, a żyje ok. 15 lat, pozostaje w stadium larwalnym. Co to znaczy? Zwierzę nie przechodzi przemiany w dorosłego osobnika, mimo że osiąga dojrzałość płciową i może się rozmnażać. Jest gatunkiem zagrożonym, a na wolności żyje tylko w jednym meksykańskim jeziorze Xochimilco.

Wiele osób zachwyconych niezwykłym wyglądem aksolotla decyduje się na hodowanie go w akwarium. Nie jest to jednak najlepszy pomysł, bo aksolotly potrzebują specjalnych warunków, odpowiedniej wielkości akwarium z wyposażeniem i niskiej temperatury wody (od 12 do maksymalnie 20 stopni C). Sprzęt, który potrzebny jest do hodowli domowej, często okazuje się wielokrotnie droższy od kupionego zwierzęcia. Nieodpowiednie warunki w akwarium powodują, że zwierzę zaczyna chorować, a często nie jest w stanie przeżyć. Warto wiedzieć, że nie jest to zwierzątko, które możesz głaskać i wyjmować z wody. Żywi się rybkami, dżdżownicami i larwami bezkręgowców.

Gwiazdonos amerykański

To kuzyn kreta europejskiego. Choć jest do niego podobny, odróżnia go ciekawy szczegół budowy pyszczka, którego dobrze znane nam krety nie posiadają. Gwiazdonos, jak wskazuje jego nazwa, ma nos przypominający ruchliwą gwiazdę.

Składa się on z 22 różowych wypustek, które pełnią ważną rolę w poruszaniu się i zdobywaniu jedzenia. Zwierzę to żyje pod ziemią, gdzie kopie tunele, dlatego ma bardzo słaby wzrok (rozróżnia tylko światło i ciemność). Pomocne natomiast są dla niego słuch i węch. Gwieździsty nos pozwala zwierzęciu wyczuć pożywienie i pomaga mu w orientowaniu się w terenie podczas kopania tuneli i omijania przeszkód.

Podobnie jak kret, jest gwiazdonos zwierzęciem nocnym, ale bardzo dobrze pływa. Jego silne, masywne przednie kończyny zakończone mocnymi pazurami, pozwalają mu szybko i sprawnie kopać pod ziemią. Jest w tym prawdziwym mistrzem wśród zwierząt kretowatych! Spotkać go można głównie w Ameryce Północnej, gdzie żyje na terenach podmokłych, takich jak torfowiska, bagna i podmokłe łąki. Lubi też lasy liściaste i iglaste. Żywi się głównie larwami, pierścienicami (do których należy dżdżownica), ale potrafi też upolować owady lądowe, skorupiaki, mięczaki, a nawet małe ryby. 

Jaskółka morska

Ten niewielki, mieniący się niebieskimi kolorami ślimak, zamieszkuje oceany prawie na całym świecie. Najczęściej spotykany jest jednak u wybrzeży Australii, na południu Afryki, Europy i Azji. Wyglądem przypomina małego bajkowego smoka, ale w rzeczywistości jest dość groźnym jadowitym ślimakiem o niezwykłym kształcie i kolorze.

Ma ok. 3-4 cm wielkości, podłużny kształt z sześcioma rozgałęzionymi odnóżami, które, gdy pływa w wodzie, przypominają trochę morskie skrzydła albo niezwykłe płetwy. Ślimak, dzięki szaro-niebieskiemu umaszczeniu z nieco ciemniejszymi, granatowymi liniami na grzbiecie, świetnie maskuje się w wodzie. Potrafi atakować i polować na o wiele większe od siebie meduzy i niebezpiecznego żeglarza portugalskiego.

Niestraszne mu są parzydełka zwierząt pływających w oceanicznych wodach. Zjada je, a komórki parzydełkowe przechowuje w końcówkach swoich wypustek i używa ich do obrony przed drapieżnikami. Jego użądlenie dla człowieka może być bardzo bolesne, czasami wywołuje nudności i wymioty. Mimo bajkowego wyglądu, lepiej unikać jego towarzystwa podczas kąpieli w wodach oceanów.

Blobfish

W 2013 roku podczas głosowania zorganizowanego przez Towarzystwo Ochrony Brzydkich Zwierząt ryba ta została ogłoszona najbrzydszym żyjącym zwierzęciem na Ziemi. Stała się wtedy bohaterką wielu memów, w których nazywano ją smutną rybą, rybą kluchą lub rybą galaretą. Ale te nazwy i tytuł są nie do końca słuszne i sprawiedliwe. Dlaczego?

Blobfish jest rybą głębinową, a to oznacza, że zamieszkuje głównie głębokie wody Oceanu Spokojnego, Indyjskiego i Atlantyku. Na głębokości 600-1200 metrów pod wodą jest dużo większe ciśnienie niż na lądzie. Tam pływająca ryba wygląda zupełnie inaczej, niż po złowieniu. W wyniku zmiany ciśnienia jej ciało pęcznieje i puchnie, co zmienia jej wygląd. Pod wodą radzi sobie bardzo dobrze. Nie ma, tak jak ryby pływające na mniejszej głębokości, pęcherza powietrznego, a dzięki galaretowatemu ciału i miękkim kościom potrafi pływać nad dnem z otwartym pyszczkiem. Zjada wtedy wszystko, co unosi się w wodzie.

Po raz pierwszy została wyłowiona podczas ekspedycji naukowej NORFANZ w 2003 roku. Do dziś niewiele o niej wiadomo, tak jak o wielu gatunkach roślin i zwierząt zamieszkujących morskie głębiny. Śmieszny wygląd Blobfisha znany jest niestety tylko z połowów, gdzie zaplątana przypadkowo w sieci została wyłowiona razem z innymi rybami.

Nietoperz morski

To bardzo śmieszna ryba z czerwonymi, wykrzywionymi w dół ustami. Kształt jej ciała może przypominać nietoperza z rozpostartymi skrzydłami. Co ciekawe, jest rybą, która mimo posiadania płetw, nie pływa, a dość niezdarnie porusza się z ich pomocą po dnie w poszukiwaniu jedzenia.

Żywi się głównie małymi rybkami, krewetkami i kalmarami. Na zdobywanie pokarmu ma swój sposób. Zdobycz próbuje zwabić, wydzielając specjalny płyn. Pokryta jest łuskami, wyrostkami, a na jej wyrastającym między oczami rogu można zauważyć małe włoski. Jej ubarwienie powoduje, że staje się mało widoczna dla swoich wrogów, poruszając się po dnie. Czerwone „usta” najprawdopodobniej wabią w okresie godowym partnera lub partnerkę.

Nietoperza morskiego można spotkać w okolicach wyspy Galapagos i u wybrzeży Peru.

Scotoplanes

Nazywany jest też świnią morską czy strzykwą. Patrząc na zdjęcie tego zwierzęcia, trudno znaleźć podobieństwo do świni. Może tylko lekko różowawosiny kolor i zaokrąglony kształt ciała może wywołać takie skojarzenia? Scotoplanes, jak wiele innych strzykw, jest „odkurzaczem” morskim, zbierającym muł z głębinowego dna. Żywi się organicznymi szczątkami zwierząt i roślin osiadających właśnie w mule. Ma wielkość około 15 cm i zamieszkuje głównie dna oceanów. Naukowcy domyślają się, że w poszukiwaniu pożywienia pomaga jej węch.

Ze względu na kształt nazywany też jest morskim ogórkiem. Na policzkach i grzbiecie posiada niewielkie wyrostki, które pozwalają orientować się temu zwierzęciu w przestrzeni. Co ciekawe, jego ciało pokryte jest skórą, która zawiera trującą dla innych stworzeń substancję. Dzięki temu scotoplanes nie jest łatwą zdobyczą dla innych. 

Autor

Anna Leszczyńska-Rożek

Więcej od tego autora