Pociąg wagi państwowej

Styk nauki (historii), polityki i ogromnych pieniędzy zawsze wzbudza emocje. Nie mam bladego pojęcia, czy w okolicach Wałbrzycha jest wyładowany złotem niemiecki pociąg pancerny. Byłoby jednak lepiej, gdyby urzędnicy i politycy nad tym tematem zamilkli.

Sprawa wygląda w skrócie tak. Wrocław, a właściwie Breslau, był drugim największym, po Berlinie, miastem III Rzeszy. Miastem bogatym nie tylko w tradycje i idee, ale także pieniądze. To tutaj znajdował się sporej wielkości skarbiec Rzeszy, to tutaj były banki, a w nich depozyty. Gdy sytuacja na frontach II wojny światowej zaczęła rozwijać się dla Niemców niepomyślnie, władze miasta zaapelowały do obywateli, by ci zdeponowali swoje bogactwa. Wszystko zostało skrupulatnie policzone i skatalogowane (jak to w Niemczech). Zamknięte w metalowych skrzyniach i zabezpieczone. W maju 1945 roku nie można jednak było dłużej czekać. Rosjanie zbliżali się do Wrocławia. Wtedy postanowiono skarb wywieźć. Było go za dużo na samochody, zdecydowano się więc na pancerny pociąg. Ten wyjechał z Wrocławia i w okolicach Wałbrzycha… słuch o nim zaginął.

70 lat później, w sierpniu 2015 roku na konferencji prasowej Generalny Konserwator Zabytków (nie żaden specjalista, polityk z nadania PSLowskiego) mówi, że na 99 proc. tzw. „złoty pociąg” znajduje się w miejscu wskazanym przez anonimowych poszukiwaczy skarbów. Konserwator (w randze wiceministra) przyznał także, że widział zdjęcia georadarowe, a na nich wyraźnie rozpoznał nie tylko pociąg i jego wagony, ale także ich uzbrojenie. W tym miejscu kilka słów o georadarach. One nie służą do identyfikacji czegokolwiek. One służą do zobrazowania warstw podłoża. Gdy w badanym podłożu znajdują się jakiekolwiek artefakty, specjalista na „wydruku” zobaczy, że w ziemi „coś” się znajduje. Dopiero na podstawie danych georadarowych przeprowadza się kolejne, bardziej wnikliwe analizy. Mówienie, że na zdjęciach z georadaru Generalny Konserwator Zabytków widział elementy uzbrojenia, wydają się być mało prawdopodobne. Dzisiaj dość trudno te informacje zweryfikować, bo wspomniane zdjęcia zaginęły. Nie ma ich np. w dokumentacji jaką anonimowi znalazcy pociągu złożyli w Urzędzie Miasta Wałbrzycha.

Złoty pociąg zyskał międzynarodowy rozgłos właśnie po słowach Generalnego Konserwatora Zabytków. Do jeszcze nie odnalezionego pociągu prawo roszczą sobie Rosjanie. Do jego zawartości Światowy Kongres Żydów. Można się oburzać, ale… jeżeli tam jest złoto Wrocławia, w części jest to złoto zrabowane właśnie Żydom. Reszta to depozyty niemieckiej ludności miasta. Z kolei ustalenia kończące II Wojnę Światową mówią dość wyraźnie, że niemiecki sprzęt wojskowy z terenów wyzwalanych przez Armię Czerwoną, należy się Związkowi Radzieckiemu (a więc Rosji). Prawa majątkowe w takich sytuacjach przedawniają się dopiero po upływie 100 lat. W tej sytuacji nam nie należy się oczywiście nic. No, może za wyjątkiem satysfakcji z wydanych na badania i ewentualne wydobycie pociągu pieniędzy.

Nie mam bladego pojęcia, czy w okolicach Wałbrzycha znajduje się niemiecki pociąg pancerny. Nawet jeżeli tam rzeczywiście jest, nie wiem, czy to ten sam, który wywoził skarby Wrocławia, czy jakiś inny. 70 lat po wojnie mamy bardzo małą wiedzę na temat labiryntu korytarzy drążonych przez Niemców w Sudetach. Nigdy nie ogłoszono zakrojonego na szeroką skalę programu naukowego, którego celem byłoby zidentyfikowanie czy przebadanie tego co w Sudetach robili Niemcy. A szkoda. Skala niemieckich prac musiała być ogromna, skoro w okolice zamku Książ miał być przeniesiony cały ośrodek zajmujący się badaniem, udoskonalaniem i produkcją niemieckich rakiet V. Swoją drogą, po wojnie zarówno sprzęt, dokumentację jak i ludzi „przejęli” Amerykanie. Tylko dzięki temu amerykański program kosmiczny dzisiaj jest wiodącym. W skrócie mówiąc, to Naziści postawili człowieka na Księżycu. A wracając do „złotego pociągu”. Polskie władze, zarówno na poziomie samorządu, województwa jak i stolicy, zabrały się za sprawę totalnie nieprofesjonalnie. Urzędnik rządowy (Generalny Konserwator Zabytków) chlapie językiem na lewo i prawo, inny urzędnik (wojewoda dolnośląski) zaprzecza wszystkiemu, a kolejny (prezydent Wałbrzycha) coś niecoś sugeruje. Efekt jest taki, że o niejasnej sprawie piszą światowe media, a w lasach wokoło Wałbrzycha na każdym kroku jakiś poszukiwacz skarbów. Niektórzy z nich nie znają subtelnych metod badawczych. Kilka dni temu w jednym z „podejrzewanych” miejsc ktoś podpalił las. Zamieszanie absolutnie nie służy nie tylko sprawie samego pociągu, ale utrwala także negatywny i NIESPRAWIEDLIWY obraz Polski za granicą. Jeszcze trochę, a przeczytamy, że to Polacy zrabowali złoto i kosztowności Niemcom i Żydom, których następnie podstępnie z Wrocławia wypędzili. Pasuje jak ulał do polskich obozów śmierci.

Teren, na którym pociąg jest, albo być może jest, powinien zostać natychmiast zamknięty i dobrze pilnowany. Badania powinno robić wojsko i specjaliści archeolodzy, a nie domorośli poszukiwacze przygód. A jeżeli cokolwiek będzie tam znalezione, powinno zostać w tajemnicy przetransportowane w miejsce, gdzie na spokojnie będzie można to zbadać i skatalogować. Dopiero wtedy, bez pośpiechu, na poziomie rządu, powinna zapaść decyzja, czy cokolwiek światu komunikujemy, czy naszym jedynym komunikatem będzie „no comments”. I tak przez przynajmniej kolejnych 30 lat.

Tekst ukazał się na portalu gosc.pl, zdjęcie pochodzi ze strony Stowarzyszenia Pamięci Powstania Warszawskiego 1944 (www.sppw1944.org)