{"id":3118,"date":"2021-03-22T23:13:26","date_gmt":"2021-03-22T22:13:26","guid":{"rendered":"http:\/\/www.naukatolubie.pl\/?p=3118"},"modified":"2021-03-22T23:13:26","modified_gmt":"2021-03-22T22:13:26","slug":"odnaleziono-najstarsza-szczegolowa-mape-mazur-z-xvi-wieku","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/naukatolubie.pl\/odnaleziono-najstarsza-szczegolowa-mape-mazur-z-xvi-wieku\/","title":{"rendered":"Odnaleziono najstarsz\u0105 szczeg\u00f3\u0142ow\u0105 map\u0119 Mazur z XVI wieku"},"content":{"rendered":"

Szczeg\u00f3\u0142ow\u0105 map\u0119 z XVI wieku, przedstawiaj\u0105c\u0105 drog\u0119 wodn\u0105 z Rynu przez Wielkie Jeziora Mazurskie i rzek\u0119 Pis\u0119 do granicy zakonu krzy\u017cackiego (Ksi\u0119stwa Prus) z Mazowszem, w archiwum w Berlinie-Dahlem odnalaz\u0142 historyk z Olsztyna.<\/strong><\/p>\n

\n

O swoich ustaleniach historyk dr Robert Klimek poinformowa\u0142 na \u0142amach najnowszego numeru pisma regionalno-historycznego „Masovia”. Map\u0119 odnalaz\u0142 w zasobach Geheimes Staatsarchiv Preussischer Kulturbesitz.<\/p>\n

\u201eTa mapa nie by\u0142a do tej pory znana w \u015bwiecie naukowym. Wygl\u0105da na to, \u017ce jest to najstarsza mapa szczeg\u00f3\u0142owa z obszaru dzisiejszych Mazur. Od kilku lat zajmuj\u0119 si\u0119 naukowo i kolekcjonersko starymi mapami Prus. Prze\u015bledzi\u0142em wszystkie archiwalia w Berlinie, w Polsce, i nie znalaz\u0142em starszej\u201d \u2013 powiedzia\u0142 PAP dr Klimek.<\/p>\n

Okres jej powstania dr Klimek ocenia na I po\u0142ow\u0119 XVI w., na pewno po 1521 r. Swoje wnioski argumentuje nazwami miejscowo\u015bci, kt\u00f3re si\u0119 na niej pojawiaj\u0105.<\/p>\n

\u201eNajm\u0142odsz\u0105 wsi\u0105 w\u015br\u00f3d zaznaczonych na mapie s\u0105 Szczechy za\u0142o\u017cone w 1519 r. Brakuje na niej miejscowo\u015bci powsta\u0142ych nieco p\u00f3\u017aniej, takich jak \u0141upki (1555) i Imionek (1557). W tej sytuacji mo\u017cna wst\u0119pnie wnioskowa\u0107, \u017ce powsta\u0142a ona po roku 1519. Nie jest wykluczone, \u017ce wykonano j\u0105 jeszcze za czas\u00f3w zakonu krzy\u017cackiego, chocia\u017c bardziej prawdopodobne jest, \u017ce powsta\u0142a ju\u017c po jego sekularyzacji, czyli po 1525 r,\u201d \u2013 napisa\u0142 w „Masovii” dr Klimek.<\/p>\n

Patrz\u0105c od lewej strony mapy, pierwsz\u0105 zaznaczon\u0105 miejscowo\u015bci\u0105 jest Ryn \u2013 Reynn, gdzie znajdowa\u0142 si\u0119 zamek krzy\u017cacki zbudowany w latach 1377\u20131395.<\/p>\n

Na opisywanej mapie zaznaczone s\u0105 Miko\u0142ajki, a w nich most mi\u0119dzy jeziorami Ta\u0142ty i Miko\u0142ajskie. \u201ePo raz pierwszy wymieniono go w \u017ar\u00f3d\u0142ach w 1516 r., kiedy odnowiono przywileje dla dw\u00f3ch s\u0105siaduj\u0105cych z nim karczm. Ten\u017ce most w Miko\u0142ajkach zosta\u0142 tak\u017ce zaznaczony na mapie pochodz\u0105cej z 1576 r. Kaspra Hennenbergera\u201d \u2013 pisze dr Klimek.<\/p>\n

Same jezioro \u015aniardwy na opisywanej przez dr Klimka mapie zupe\u0142nie odbiega od swego rzeczywistego kszta\u0142tu. \u201eJest ono nieproporcjonalnie wyd\u0142u\u017cone i w\u0105skie\u201d \u2013 stwierdza historyk. Nad \u015aniardwami autor mapy nani\u00f3s\u0142 tylko jedn\u0105 wie\u015b \u2013 Nowe Guty (Gutten), kt\u00f3re za\u0142o\u017cono w 1450 r.<\/p>\n

\u201eG\u0142\u00f3wnym zadaniem omawianej mapy by\u0142o przedstawienie drogi wodnej z Rynu przez Pisz i dalej rzek\u0105 Pis\u0105 \u2013 do granicy z Mazowszem. Wida\u0107, \u017ce mia\u0142a ona znaczenie komunikacyjne, poniewa\u017c zaznaczone zosta\u0142y na niej mosty (..), a tak\u017ce odleg\u0142o\u015bci w milach\u201d \u2013 czytamy w tek\u015bcie dr Klimka. Opisywana droga wodna wspominana jest w XIV-wiecznej kronice krzy\u017cackiej Wiganda z Marburga.<\/p>\n

\u201eOpisywana mapa nie posiada skali czy r\u00f3\u017cy wiatr\u00f3w i nale\u017cy do kategorii prymitywnych szkic\u00f3w kartograficznych, na kt\u00f3rych wyst\u0119puj\u0105 tylko schematyczne zarysy jezior, rzek oraz napisy obja\u015bniaj\u0105ce\u201d \u2013 napisa\u0142 dr Klimek.<\/p>\n

Mapa ma kszta\u0142t litery L; w katalogu opracowanym przez Winfrieda Blissa jest ona zatytu\u0142owana jako Spirding-See (jezioro \u015aniardwy) i datowana na XVI wiek.<\/p>\n

Klimkowi nie uda\u0142o si\u0119 ustali\u0107 autora ani zleceniodawcy mapy. \u201eAby dok\u0142adniej oceni\u0107 jej chronologi\u0119, nale\u017ca\u0142oby dokona\u0107 badania metod\u0105 radiow\u0119glow\u0105 papieru, na kt\u00f3rym zosta\u0142a stworzona\u201d \u2013 zauwa\u017cy\u0142 historyk. Jego zdaniem ten wcze\u015bniej nieznany zabytek \u201epowinien wnie\u015b\u0107 nowe spojrzenie badawcze na wykorzystanie gospodarcze jezior mazurskich, rzeki Pisy oraz prekursorskie realizowanie pierwszych prymitywnych map na ziemiach pruskich\u201d.<\/p>\n

PAP – Nauka w Polsce, Joanna Kiewisz-Wojciechowska<\/p>\n<\/div>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Szczeg\u00f3\u0142ow\u0105 map\u0119 z XVI wieku, przedstawiaj\u0105c\u0105 drog\u0119 wodn\u0105 z Rynu przez Wielkie Jeziora Mazurskie i rzek\u0119 Pis\u0119 do granicy zakonu krzy\u017cackiego (Ksi\u0119stwa Prus) z Mazowszem, w archiwum w Berlinie-Dahlem odnalaz\u0142 historyk z Olsztyna. O swoich ustaleniach historyk dr Robert Klimek poinformowa\u0142 na \u0142amach najnowszego numeru pisma regionalno-historycznego „Masovia”. Map\u0119 odnalaz\u0142 w zasobach Geheimes Staatsarchiv Preussischer […]<\/p>\n","protected":false},"author":17,"featured_media":3119,"comment_status":"open","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"sync_status":"","episode_type":"audio","audio_file":"","castos_file_data":"","podmotor_file_id":"","cover_image":"","cover_image_id":"","duration":"","filesize":"","filesize_raw":"","date_recorded":"","explicit":"","block":"","footnotes":""},"categories":[395,258],"tags":[],"yoast_head":"\nOdnaleziono najstarsz\u0105 szczeg\u00f3\u0142ow\u0105 map\u0119 Mazur z XVI wieku – Nauka To Lubi\u0119<\/title>\n<meta name=\"robots\" content=\"index, follow, max-snippet:-1, max-image-preview:large, max-video-preview:-1\" \/>\n<link rel=\"canonical\" href=\"https:\/\/naukatolubie.pl\/odnaleziono-najstarsza-szczegolowa-mape-mazur-z-xvi-wieku\/\" \/>\n<meta property=\"og:locale\" content=\"pl_PL\" \/>\n<meta property=\"og:type\" content=\"article\" \/>\n<meta property=\"og:title\" content=\"Odnaleziono najstarsz\u0105 szczeg\u00f3\u0142ow\u0105 map\u0119 Mazur z XVI wieku – Nauka To Lubi\u0119\" \/>\n<meta property=\"og:description\" content=\"Szczeg\u00f3\u0142ow\u0105 map\u0119 z XVI wieku, przedstawiaj\u0105c\u0105 drog\u0119 wodn\u0105 z Rynu przez Wielkie Jeziora Mazurskie i rzek\u0119 Pis\u0119 do granicy zakonu krzy\u017cackiego (Ksi\u0119stwa Prus) z Mazowszem, w archiwum w Berlinie-Dahlem odnalaz\u0142 historyk z Olsztyna. O swoich ustaleniach historyk dr Robert Klimek poinformowa\u0142 na \u0142amach najnowszego numeru pisma regionalno-historycznego „Masovia”. Map\u0119 odnalaz\u0142 w zasobach Geheimes Staatsarchiv Preussischer […]\" \/>\n<meta property=\"og:url\" content=\"https:\/\/naukatolubie.pl\/odnaleziono-najstarsza-szczegolowa-mape-mazur-z-xvi-wieku\/\" \/>\n<meta property=\"og:site_name\" content=\"Nauka To Lubi\u0119\" \/>\n<meta property=\"article:published_time\" content=\"2021-03-22T22:13:26+00:00\" \/>\n<meta property=\"og:image\" content=\"https:\/\/naukatolubie.pl\/app\/uploads\/2021\/03\/38792299_38792251.jpg\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:width\" content=\"750\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:height\" content=\"420\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:type\" content=\"image\/jpeg\" \/>\n<meta name=\"author\" content=\"Redakcja NTL\" \/>\n<meta name=\"twitter:card\" content=\"summary_large_image\" \/>\n<meta name=\"twitter:label1\" content=\"Napisane przez\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:data1\" content=\"Redakcja NTL\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:label2\" content=\"Szacowany czas czytania\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:data2\" content=\"3 minuty\" \/>\n<script type=\"application\/ld+json\" class=\"yoast-schema-graph\">{\"@context\":\"https:\/\/schema.org\",\"@graph\":[{\"@type\":\"Article\",\"@id\":\"https:\/\/naukatolubie.pl\/odnaleziono-najstarsza-szczegolowa-mape-mazur-z-xvi-wieku\/#article\",\"isPartOf\":{\"@id\":\"https:\/\/naukatolubie.pl\/odnaleziono-najstarsza-szczegolowa-mape-mazur-z-xvi-wieku\/\"},\"author\":{\"name\":\"Redakcja NTL\",\"@id\":\"https:\/\/naukatolubie.pl\/#\/schema\/person\/82d8ff15bd09ca2f821ad8e5ddefee64\"},\"headline\":\"Odnaleziono najstarsz\u0105 szczeg\u00f3\u0142ow\u0105 map\u0119 Mazur z XVI wieku\",\"datePublished\":\"2021-03-22T22:13:26+00:00\",\"dateModified\":\"2021-03-22T22:13:26+00:00\",\"mainEntityOfPage\":{\"@id\":\"https:\/\/naukatolubie.pl\/odnaleziono-najstarsza-szczegolowa-mape-mazur-z-xvi-wieku\/\"},\"wordCount\":556,\"commentCount\":0,\"publisher\":{\"@id\":\"https:\/\/naukatolubie.pl\/#organization\"},\"articleSection\":[\"Historia\",\"Ziemia\"],\"inLanguage\":\"pl-PL\",\"potentialAction\":[{\"@type\":\"CommentAction\",\"name\":\"Comment\",\"target\":[\"https:\/\/naukatolubie.pl\/odnaleziono-najstarsza-szczegolowa-mape-mazur-z-xvi-wieku\/#respond\"]}]},{\"@type\":\"WebPage\",\"@id\":\"https:\/\/naukatolubie.pl\/odnaleziono-najstarsza-szczegolowa-mape-mazur-z-xvi-wieku\/\",\"url\":\"https:\/\/naukatolubie.pl\/odnaleziono-najstarsza-szczegolowa-mape-mazur-z-xvi-wieku\/\",\"name\":\"Odnaleziono najstarsz\u0105 szczeg\u00f3\u0142ow\u0105 map\u0119 Mazur z XVI wieku – Nauka To Lubi\u0119\",\"isPartOf\":{\"@id\":\"https:\/\/naukatolubie.pl\/#website\"},\"datePublished\":\"2021-03-22T22:13:26+00:00\",\"dateModified\":\"2021-03-22T22:13:26+00:00\",\"breadcrumb\":{\"@id\":\"https:\/\/naukatolubie.pl\/odnaleziono-najstarsza-szczegolowa-mape-mazur-z-xvi-wieku\/#breadcrumb\"},\"inLanguage\":\"pl-PL\",\"potentialAction\":[{\"@type\":\"ReadAction\",\"target\":[\"https:\/\/naukatolubie.pl\/odnaleziono-najstarsza-szczegolowa-mape-mazur-z-xvi-wieku\/\"]}]},{\"@type\":\"BreadcrumbList\",\"@id\":\"https:\/\/naukatolubie.pl\/odnaleziono-najstarsza-szczegolowa-mape-mazur-z-xvi-wieku\/#breadcrumb\",\"itemListElement\":[{\"@type\":\"ListItem\",\"position\":1,\"name\":\"Strona g\u0142\u00f3wna\",\"item\":\"https:\/\/naukatolubie.pl\/\"},{\"@type\":\"ListItem\",\"position\":2,\"name\":\"Historia\",\"item\":\"https:\/\/naukatolubie.pl\/kategoria\/historia\/\"},{\"@type\":\"ListItem\",\"position\":3,\"name\":\"Odnaleziono najstarsz\u0105 szczeg\u00f3\u0142ow\u0105 map\u0119 Mazur z XVI wieku\"}]},{\"@type\":\"WebSite\",\"@id\":\"https:\/\/naukatolubie.pl\/#website\",\"url\":\"https:\/\/naukatolubie.pl\/\",\"name\":\"Nauka To Lubi\u0119\",\"description\":\"Oficjalna strona Fundacji Nauka. To Lubi\u0119\",\"publisher\":{\"@id\":\"https:\/\/naukatolubie.pl\/#organization\"},\"potentialAction\":[{\"@type\":\"SearchAction\",\"target\":{\"@type\":\"EntryPoint\",\"urlTemplate\":\"https:\/\/naukatolubie.pl\/?s={search_term_string}\"},\"query-input\":\"required name=search_term_string\"}],\"inLanguage\":\"pl-PL\"},{\"@type\":\"Organization\",\"@id\":\"https:\/\/naukatolubie.pl\/#organization\",\"name\":\"Nauka To Lubi\u0119\",\"url\":\"https:\/\/naukatolubie.pl\/\",\"logo\":{\"@type\":\"ImageObject\",\"inLanguage\":\"pl-PL\",\"@id\":\"https:\/\/naukatolubie.pl\/#\/schema\/logo\/image\/\",\"url\":\"https:\/\/naukatolubie.pl\/app\/uploads\/2021\/10\/logo-ntl.svg\",\"contentUrl\":\"https:\/\/naukatolubie.pl\/app\/uploads\/2021\/10\/logo-ntl.svg\",\"width\":541,\"height\":194,\"caption\":\"Nauka To Lubi\u0119\"},\"image\":{\"@id\":\"https:\/\/naukatolubie.pl\/#\/schema\/logo\/image\/\"}},{\"@type\":\"Person\",\"@id\":\"https:\/\/naukatolubie.pl\/#\/schema\/person\/82d8ff15bd09ca2f821ad8e5ddefee64\",\"name\":\"Redakcja NTL\",\"url\":\"https:\/\/naukatolubie.pl\/author\/redakcja\/\"}]}<\/script>\n<!-- \/ Yoast SEO plugin. -->","yoast_head_json":{"title":"Odnaleziono najstarsz\u0105 szczeg\u00f3\u0142ow\u0105 map\u0119 Mazur z XVI wieku – Nauka To Lubi\u0119","robots":{"index":"index","follow":"follow","max-snippet":"max-snippet:-1","max-image-preview":"max-image-preview:large","max-video-preview":"max-video-preview:-1"},"canonical":"https:\/\/naukatolubie.pl\/odnaleziono-najstarsza-szczegolowa-mape-mazur-z-xvi-wieku\/","og_locale":"pl_PL","og_type":"article","og_title":"Odnaleziono najstarsz\u0105 szczeg\u00f3\u0142ow\u0105 map\u0119 Mazur z XVI wieku – Nauka To Lubi\u0119","og_description":"Szczeg\u00f3\u0142ow\u0105 map\u0119 z XVI wieku, przedstawiaj\u0105c\u0105 drog\u0119 wodn\u0105 z Rynu przez Wielkie Jeziora Mazurskie i rzek\u0119 Pis\u0119 do granicy zakonu krzy\u017cackiego (Ksi\u0119stwa Prus) z Mazowszem, w archiwum w Berlinie-Dahlem odnalaz\u0142 historyk z Olsztyna. O swoich ustaleniach historyk dr Robert Klimek poinformowa\u0142 na \u0142amach najnowszego numeru pisma regionalno-historycznego „Masovia”. Map\u0119 odnalaz\u0142 w zasobach Geheimes Staatsarchiv Preussischer […]","og_url":"https:\/\/naukatolubie.pl\/odnaleziono-najstarsza-szczegolowa-mape-mazur-z-xvi-wieku\/","og_site_name":"Nauka To Lubi\u0119","article_published_time":"2021-03-22T22:13:26+00:00","og_image":[{"width":750,"height":420,"url":"https:\/\/naukatolubie.pl\/app\/uploads\/2021\/03\/38792299_38792251.jpg","type":"image\/jpeg"}],"author":"Redakcja NTL","twitter_card":"summary_large_image","twitter_misc":{"Napisane przez":"Redakcja NTL","Szacowany czas czytania":"3 minuty"},"schema":{"@context":"https:\/\/schema.org","@graph":[{"@type":"Article","@id":"https:\/\/naukatolubie.pl\/odnaleziono-najstarsza-szczegolowa-mape-mazur-z-xvi-wieku\/#article","isPartOf":{"@id":"https:\/\/naukatolubie.pl\/odnaleziono-najstarsza-szczegolowa-mape-mazur-z-xvi-wieku\/"},"author":{"name":"Redakcja NTL","@id":"https:\/\/naukatolubie.pl\/#\/schema\/person\/82d8ff15bd09ca2f821ad8e5ddefee64"},"headline":"Odnaleziono najstarsz\u0105 szczeg\u00f3\u0142ow\u0105 map\u0119 Mazur z XVI wieku","datePublished":"2021-03-22T22:13:26+00:00","dateModified":"2021-03-22T22:13:26+00:00","mainEntityOfPage":{"@id":"https:\/\/naukatolubie.pl\/odnaleziono-najstarsza-szczegolowa-mape-mazur-z-xvi-wieku\/"},"wordCount":556,"commentCount":0,"publisher":{"@id":"https:\/\/naukatolubie.pl\/#organization"},"articleSection":["Historia","Ziemia"],"inLanguage":"pl-PL","potentialAction":[{"@type":"CommentAction","name":"Comment","target":["https:\/\/naukatolubie.pl\/odnaleziono-najstarsza-szczegolowa-mape-mazur-z-xvi-wieku\/#respond"]}]},{"@type":"WebPage","@id":"https:\/\/naukatolubie.pl\/odnaleziono-najstarsza-szczegolowa-mape-mazur-z-xvi-wieku\/","url":"https:\/\/naukatolubie.pl\/odnaleziono-najstarsza-szczegolowa-mape-mazur-z-xvi-wieku\/","name":"Odnaleziono najstarsz\u0105 szczeg\u00f3\u0142ow\u0105 map\u0119 Mazur z XVI wieku – Nauka To Lubi\u0119","isPartOf":{"@id":"https:\/\/naukatolubie.pl\/#website"},"datePublished":"2021-03-22T22:13:26+00:00","dateModified":"2021-03-22T22:13:26+00:00","breadcrumb":{"@id":"https:\/\/naukatolubie.pl\/odnaleziono-najstarsza-szczegolowa-mape-mazur-z-xvi-wieku\/#breadcrumb"},"inLanguage":"pl-PL","potentialAction":[{"@type":"ReadAction","target":["https:\/\/naukatolubie.pl\/odnaleziono-najstarsza-szczegolowa-mape-mazur-z-xvi-wieku\/"]}]},{"@type":"BreadcrumbList","@id":"https:\/\/naukatolubie.pl\/odnaleziono-najstarsza-szczegolowa-mape-mazur-z-xvi-wieku\/#breadcrumb","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"name":"Strona g\u0142\u00f3wna","item":"https:\/\/naukatolubie.pl\/"},{"@type":"ListItem","position":2,"name":"Historia","item":"https:\/\/naukatolubie.pl\/kategoria\/historia\/"},{"@type":"ListItem","position":3,"name":"Odnaleziono najstarsz\u0105 szczeg\u00f3\u0142ow\u0105 map\u0119 Mazur z XVI wieku"}]},{"@type":"WebSite","@id":"https:\/\/naukatolubie.pl\/#website","url":"https:\/\/naukatolubie.pl\/","name":"Nauka To Lubi\u0119","description":"Oficjalna strona Fundacji Nauka. To Lubi\u0119","publisher":{"@id":"https:\/\/naukatolubie.pl\/#organization"},"potentialAction":[{"@type":"SearchAction","target":{"@type":"EntryPoint","urlTemplate":"https:\/\/naukatolubie.pl\/?s={search_term_string}"},"query-input":"required name=search_term_string"}],"inLanguage":"pl-PL"},{"@type":"Organization","@id":"https:\/\/naukatolubie.pl\/#organization","name":"Nauka To Lubi\u0119","url":"https:\/\/naukatolubie.pl\/","logo":{"@type":"ImageObject","inLanguage":"pl-PL","@id":"https:\/\/naukatolubie.pl\/#\/schema\/logo\/image\/","url":"https:\/\/naukatolubie.pl\/app\/uploads\/2021\/10\/logo-ntl.svg","contentUrl":"https:\/\/naukatolubie.pl\/app\/uploads\/2021\/10\/logo-ntl.svg","width":541,"height":194,"caption":"Nauka To Lubi\u0119"},"image":{"@id":"https:\/\/naukatolubie.pl\/#\/schema\/logo\/image\/"}},{"@type":"Person","@id":"https:\/\/naukatolubie.pl\/#\/schema\/person\/82d8ff15bd09ca2f821ad8e5ddefee64","name":"Redakcja NTL","url":"https:\/\/naukatolubie.pl\/author\/redakcja\/"}]}},"amp_enabled":true,"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/naukatolubie.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/3118"}],"collection":[{"href":"https:\/\/naukatolubie.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/naukatolubie.pl\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/naukatolubie.pl\/wp-json\/wp\/v2\/users\/17"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/naukatolubie.pl\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=3118"}],"version-history":[{"count":1,"href":"https:\/\/naukatolubie.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/3118\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":3120,"href":"https:\/\/naukatolubie.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/3118\/revisions\/3120"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/naukatolubie.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media\/3119"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/naukatolubie.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=3118"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/naukatolubie.pl\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=3118"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/naukatolubie.pl\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=3118"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}