Dzikie mruczki – o kotach wielkich i małych

Monika Tarasek
M. Tarasek
25.09.2023
Przewidywany czas: 4 min

Chyba każdy choć raz w życiu słyszał pytanie: a Ty co wolisz: koty czy psy? Niezależnie od udzielonej odpowiedzi zarówno jedne, jak i drugie posiadają w biologii całe swoje rodziny liczące kilkadziesiąt różnych gatunków. Dlatego teraz nakarmcie swoje pupile i przeczytajcie, jakie tajemnice skrywają krewni naszych dachowców!

Niezwykła futrzana rodzina – kotowate

Kotowate to rodzina zwierząt, która obejmuje ponad 40 gatunków. Oczywiście zaliczamy je do ssaków. Kotowate, podobnie jak ludzie, są stałocieplne, rodzą się podczas porodu, a przez pierwsze tygodnie życia żywią się mlekiem matki.

Poza tym, że możemy je spotkać na naszej kanapie, kiedy wygrzewają się w słońcu, naturalnie występują na niemal wszystkich kontynentach, z wyjątkiem Australii i Antarktydy. W Polsce oprócz kota domowego, którego tak chętnie przygarniamy jako naszego pupila, możemy wypatrzeć dziko występujące w lasach gatunki: żbika i rysia.

Przeczytaj też: Dinozaury – poznaj wielkie zwierzęta sprzed milionów lat

Wśród rodziny kotowatych możemy zaobserwować dwie wyraźne grupy: wielkie i małe koty. Oznacza, to, że miliony lat temu nasze dachowce i ogromne straszne lwy miały wspólnego przodka. To niezwykłe, jak gatunki zwierząt potrafią się zmieniać na przestrzeni czasu! Co ciekawe, duże koty nie potrafią przyjemnie mruczeć, za to głośno ryczą. Nieważne jednak, jak bardzo te dwie grupy różnią się od siebie, obie łączy kilka ważnych cech.

puma
Pumy

Przede wszystkim, wszystkie gatunki kotowatych mają ciało porośnięte sierścią. Niektóre posiadają cętki czy charakterystyczne pręgi. Ich ciała są wydłużone, głowa okrągła zazwyczaj z ruchomymi uszami, a na końcu tułowia ich duma: ogon!

Oczywiście jako drapieżcy mają ostre pazury, rozwinięte groźne kły, ale to ich język jest niezastąpiony. Dzięki niemu sprawnie piją wodę, a także dbają o higienę, wylizując codziennie swoją sierść.

Ponadto mają ponadprzeciętny słuch oraz wzrok, które przydają się podczas łowów, zwłaszcza że niektóre z kotów prowadzą dzienny, a inne nocny tryb życia. Koty czasem wydają nam się dość nudne i ospałe, ale nic bardziej mylnego. Czy wiecie, że umieją bezgłośnie się skradać, niektóre niezwykle szybko biegają, skaczą ogromnymi susami, dobrze pływają, a niektóre wspinają się na drzewa?

Wielkie koty – doskonali myśliwi

Ta podrodzina kotowatych nie występuje na naszych terenach ani nawet w ich sąsiedztwie, dlatego znamy je głównie zoo. Lwy, jaguary, tygrysy czy lamparty – te nazwy budzą respekt i strach. Są to ogromne stworzenia i potrafią nawet zaatakować i zabić dorosłego człowieka!

Bez wątpienia najbardziej znanym wielkim kotem jest lew, a właściwie król lew! Jest on ogromnym i dumnym zwierzęciem. Jako jedyny preferuje życie w towarzystwie, dlatego jego stada liczą często ponad 10 osobników. Całej grupie przewodniczy najsilniejszy z nich.

Samce posiadają bujną grzywę, która dodaje im dostojności, a w praktyce dodatkowo ochrania ich szyję. To przydatna cecha, ponieważ lwy często staczają walki w obronie swojego terytorium. Samice są znacznie mniejsze, ale szybciej biegają. Na co dzień pełnią ważną funkcję w stadzie: opiekują się młodymi.

tygrys
Tygrys

To w tej podrodzinie oczywiście znajdziemy największego kota na świecie. Jest nim tygrys! W dzień zazwyczaj niewinnie się wyleguje, w nocy natomiast poluje, skradając się bezszelestnie nawet do o wiele większych zwierząt od niego.

Bez wątpienia jednak największą zagadką jest kolor jego futra: pomarańczowo-czarne paski. W jaki sposób to może pomagać w jego codziennym życiu? Niezwykłe futro to przebranie przygotowane specjalnie dla jego ofiar. Tygrysy najczęściej polują na zwierzęta kopytne, które nie potrafią odróżniać koloru zielonego od pomarańczowego. Odbierają go w ten sam sposób. Dzięki temu w gęstwinie tygrys pozostaje niezauważony i gotowy do zadania niebezpiecznego skoku!

Nie tylko kanapowcy – małe koty

Podrodzina małych kotów jest zdecydowanie liczniejsza i bardziej zróżnicowana pod względem wielkości czy wyglądu. Należą do niej zarówno niewielkie koty bengalskie mierzące kilkadziesiąt centymetrów, jak i pumy osiągające długość ponad 1 metra!

Co interesujące, większość tych zwierząt posiada pionowe źrenice, które doskonale rozszerzają się w ciemności. Dzięki temu przystosowaniu do środowiska wiele z nich z powodzeniem prowadzi nocny tryb życia.

Pośród małych kotów ten, który przykuwa uwagę swoimi niezwykłymi uszami, wyposażonymi w dodatkowe pędzelki, jest oczywiście ryś! Żyje on na terenach Europy, również w Polsce, lecz szansa spotkania go w naszym lesie jest niewielka.

ryś
Ryś

Jego populacja nie przekracza 200 osobników, a dodatkowo prowadzi on samotniczy, nocny tryb życia. Co więcej, bardzo dokładnie broni swojego terytorium, wydrapuje głębokie rysy na pobliskich drzewach.

Wiele z gatunków małych kotów żyjących w naturze do złudzenia przypomina nasze domowe mruczki. Są niewielkich rozmiarów i na pierwszy rzut oka wydają się niegroźne, jednak nic bardziej mylnego. Na przykład żbik czy kot pustynny to zdecydowanie dzikie zwierzęta. Ten ostatni występuje na terenach piaszczystych, dlatego jego futro przypomina kolor piasku, a pod łapkami ma długą sierść, która chroni go przed gorącym podłożem!

Koty, zarówno te małe, jak i wielkie, to niezwykłe stworzenia. Zazwyczaj są samotnikami, chodzą własnymi ścieżkami i mają opinie indywidualistów. Jednak mimo to od niepamiętnych czasów towarzyszą nam i zdaje się, że zawsze będą miały miejsce w naszych sercach!

Literatura:

https://www.wwf.pl/jak-wyglada-najwiekszy-kot-swiata#

https://wwf.panda.org/discover/wildlife/bigcats/

https://felidaefund.org/

https://www.nationalgeographic.com/animals/mammals/facts/big-cats-1

https://www.nationalgeographic.org/activity/big-cats-and-their-habitats/

https://panthera.org/cat/tiger

https://www.medianauka.pl/lew

https://www.poznan.lasy.gov.pl/edukacja/-/asset_publisher/i4ZQ/content/rys-skryty-mieszkaniec-polskich-lasow

https://www.nationalgeographic.com/animals/mammals/facts/african-lion

https://www.medianauka.pl/kotowate

https://www.medianauka.pl/kot-arabski

https://www.medianauka.pl/rys

https://www.wwf.pl/aktualnosci/13-ciekawostek-o-rysiu

https://naukawpolsce.pl/aktualnosci/news%2C96066%2Cnaukowcy-sprawdzili-jak-rysie-radza-sobie-w-europejskim-krajobrazie.html

Monika Tarasek
Autor

Monika Tarasek

Nieustannie odkrywam piękno świata biologii i chemii. Głęboko wierzę, że wszystkie skomplikowane zjawiska przyrodnicze można wyjaśnić w sposób prosty i przystępny. Ukończyłam kierunek Biochemia na Uniwersytecie Jagiellońskim. W wolnym czasie dużo się uśmiecham, chodzę z głową w chmurach, a kiedy nie rozwijam się naukowo, spełniam się artystycznie.
Zobacz również
Szukamy łowców meteorytów

Szukamy łowców meteorytów

19.04.2024 6 min czytania

Podcasty NTL