Japończycy zamierzają wypuścić do oceanu skażoną radioaktywnie wodę, która służyła do chłodzenia reaktorów jądrowych w uszkodzonej elektrowni w Fukushimie. Dzisiaj opowiem właśnie o tym.
Spis treści
Elektrownia w Fukushimie – wprowadzenie
W Fukushimie czy w jej okolicy byłem dwa razy. Raz bardzo krótko po samych wydarzeniach związanych z awarią reaktorów. Drugi raz chyba równo 10 lat po nich. Kilkanaście lat temu, dokładnie w 2011 roku, w wyniku fali tsunami o niespotykanej wysokości zostały uszkodzone systemy awaryjnego zasilania reaktorów w elektrowni jądrowej w japońskiej Fukushimie.
O samym wypadku czy awarii zrobiłem już kilka materiałów, więc tutaj tylko skrótowo powiem, że reaktory przestały być skutecznie chłodzone, w efekcie czego doszło do ich rozszczelnienia i przedostania się radioaktywnych elementów do wody, którą zaczęto je chłodzić w sposób mocno prowizoryczny.
Ten prowizoryczny system co prawda spowodował, że temperatura w rdzeniach przestała rosnąć i zaczęła spadać, ale niestety wiązał się także z tym, że gromadziły się ogromne ilości zanieczyszczonej materiałami radioaktywnymi wody. Dzisiaj nie ma jej już gdzie przechowywać i w ostatnich tygodniach zdecydowano się na jej zrzucenie do Pacyfiku.
To wywołuje ogromne kontrowersje szczególnie w Korei, której mieszkańcy w pośpiechu zaczęli wykupywać sól ze sklepów. Wszystko po to, by mieć pewność, że ta, która trafi na ich stoły, pochodzi z odsalania nieskażonego morza. Na alarm biją także te gałęzie przemysłu, także w samej Japonii, które żyją z handlu owocami morza, twierdząc, że gdy rozpocznie się zrzut radioaktywnej wody, nikt nie będzie chciał od nich kupować. No to popatrzmy na fakty, bo w ich szczegółach tkwi problem.
Jakie są fakty?
Rafael Grossi, dyrektor generalny Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (ang. IAEA – International Atomic Energy Agency) był z wizytą w Tokio, u premiera Japonii – Fumio Kishidy. Celem odwiedzin było oficjalne przedstawienie raportu z przeglądu bezpieczeństwa ekspertów IAEA, w którym stwierdzono, że planowany zrzut wody z elektrowni Fukushima Daichi jest zgodny ze wszystkimi standardami i procedurami bezpieczeństwa, a jego wpływ radiologiczny na ludzi i środowisko będzie znikomy.
Raport jest wynikiem 2-letnich prac, a o jego przygotowanie do IAEA zwróciła się sama Japonia. Zdaniem japońskiego rządu wodę trzeba albo zrzucić do oceanu, albo odparować, bo zbiorniki do jej przechowywania są już 97 proc. pełne, a nie ma miejsca, żeby wybudować nowe. Zdecydowano się na wylanie wody, bo argumentowano, że jej szkodliwość jest znikoma, a koszty odparowywania ogromne.
O jakiej ilości wody mówimy? O niecałym 1,5 miliona m3, czyli o około 400 basenach olimpijskich. Woda, o której mowa, pochodzi z oceanu, jest pompowana z oceanu i władze Japonii chcą, by do niego wróciła. Tak, jest radioaktywna, ale w zasadzie z całego radioaktywnego zanieczyszczenia ma być oczyszczona, odfiltrowana.
Radioaktywny tryt i inne szkodliwe substancje
To, co w niej zostanie, to radioaktywny tryt. Tryt to jest izotop wodoru, to pierwiastek, którego atom skłąda się z jednego protonu i dwóch neutronów. Jak jeden proton, to jeden elektron krążący czy znajdujący się wokół jądra.
Ilość trytu w odfiltrowanej przez Japończyków wodzie będzie niewielka – siedmiokrotnie mniejsza od górnych limitów Międzynarodowej Organizacji Zdrowia dla wody pitnej. Dodatkowo, woda ze zbiorników z Fukushimy zostanie jeszcze rozcieńczona. Picie tej wody, jedzenie ryb, które w niej pływają, czy glonów, które w niej rosły, nie będzie stanowiło zagrożenia ani dla życia ani dla zdrowia ludzi.
Oczywiście o ile woda zostanie oczyszczona zgodnie z założeniami wziętymi pod uwagę do wyliczeń. Nie ma wątpliwości, że Japończycy posiadają technologię, dzięki której będą w stanie oczyścić wodę, a to, czy to będą robili, to już kwestia odpowiednich inspekcji Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej właśnie.
Pozostałe radioaktywne substancje, które teraz znajdują się w wodzie, będą odfiltrowane i zagęszczone oraz traktowane jak radioaktywne odpady, radioaktywne śmieci. Zostaną składowane zgodnie z obowiązującymi zasadami.
Radioaktywne odpady
Przy czym warto może powiedzieć, że w składowiskach odpadów radioaktywnych przeważająca większość odpadów wcale nie pochodzi z energetyki jądrowej, tylko z innych sektorów, takich jak medycyna czy przemysł. To nie tak, że zamykając elektrownie jądrowe, albo w przypadku Polski nie otwierając elektrowni jądrowych, mamy z głowy problem z radioaktywnymi odpadami. To nieprawda. Produkujemy ich trochę w wielu różnych miejscach przemysłu czy gospodarki.
Tryt, którego niewielkie ilości zostaną w wodzie po odfiltrowaniu, jest izotopem radiaktywnym o półokresie rozpadu wynoszącym 12 lat, a to znaczy, że z czasem jego ilość będzie spadała. Na dodatek jest izotopem beta promieniotwórczym, a to znaczy, że zasięg jego promieniowania jest bardzo niewielki.
Choć jak wcześniej wspomniałem, nie samo to jest argumentem rządu Japonii o bezpieczeństwie tej operacji, ale to, że tego radioaktywnego trytu jest niewiele. I to, że tryt, który dostaje się do organizmu, nie jest w nim kumulowany, tylko utrzymuje się w nim bardzo krótko. Otrzymanie wysokiej dawki promieniowania z trytowego źródła także z tego powodu jest niemożliwe.
Przeczytaj też: Jak Oppenheimer skonstruował bombę? Historia bomby atomowej
Jest jeszcze coś. Woda nie zostanie zrzucona na raz, tylko będzie zrzucana przez kolejnych 30, a może nawet 40 lat. Po tym czasie trytu w wodzie praktycznie nie będzie wcale, bo – jeszcze raz – jego półokres rozpadu wynosi 12 lat. To oczywiście nie jest argumentem za nieszkodliwością, ale tryt jest izotopem naturalnym i w niewielkich ilościach powstaje w ziemskiej atmosferze w wyniku oddziaływania promieniowania kosmicznego. Powstaje także w reaktorach jądrowych.
Co zrozumiałe, szczególnie w Japonii, temat energii jądrowej, skażenia radioaktywnego czy radioaktywności w ogóle, wywołuje emocje. One oczywiście są związane nie tylko z samymi wydarzeniami z Fukushimy sprzed 12 lat, ale także ze zrzuceniem bomb atomowych na Hiroszimę i Nagasaki.
Wybrane dodatkowe źródła:
https://www.nrc.gov/docs/ML1029/ML102990104.pdf
https://www.green-news.pl/3535-fukushima-zrzut-skazonej-wody-tryt-radiowegiel
https://www.nrc.gov/reading-rm/doc-collections/fact-sheets/tritium-radiation-fs.html
Newsletter NTL
Zostaw nam swój adres email i odbierz darmowy rozdział najnowszej książki Tomasza Rożka „Akademia Superbohaterów”
Podcasty NTL
